1.500 lagun baino gehiago izan dira GOe - Gastronomy Open Ecosystem inauguratzeko ekitaldian. Espazio hori erreferentziazko gune gisa finkatu da gastronomiaren eta berrikuntzaren sektorean. Irekiera-jardunaldian, GOe joera gastronomiko eta zientifikoen laborategi esperimental bihurtu da, komunitate profesionalak eta herritarrek guneko filosofia modu praktikoan bizi zezaten.

Proiektu zehatzak erakusteaz gain, etorkizuneko gastronomiarako topagune eta baterako sorkuntza gisa duen zeregina indartu du, chefen, ikertzaileen, ekintzaileen eta ekoizleen arteko aliantzak sustatuz.

GOe gastronomiatik abiaturik etorkizun goxo bat sortzen laguntzeko eginkizunarekin jaio da, elikadura osasungarria eta jasangarria sustatzeko. Prestakuntza-programa berriak bultzatuko ditu, abangoardiako ikerketa egingo du eta elikadura-enpresekin lankidetzan arituko da benetako soluzio aplikagarriak sortzeko. Basque Culinary Center erreferentziazko erakunde gisa finkatu ondoren, orain sorturiko ekosistema hori bakarra da munduan: nazioarteko ikono bat, herritarrekin eta gastronomiako eta elikadurako profesionalekin lotzen dituena gastronomia, jakintza eta berrikuntza.

Inaugurazio instituzionala

Arratsaldeko inaugurazio instituzionalak amaitu du ofizialki GOe irekitzeko ekitaldia, eta lehen mailako ordezkari instituzionalak elkartu ditu komunitate gastronomiko eta zientifikoarekin batera. Ekitaldian erakundeetako ordezkariak izan dira; besteak beste, Imanol Pradales Lehendakaria, Eider Mendoza Gipuzkoako ahaldun nagusia, Nekane Arzallus Donostiako alkatea eta Luis Planas Espainiako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura ministroa; Nazioarteko Kontseiluko sukaldariak ere izan dira, hala nola Joan Roca, Gastón Acurio, Yoshihiro Narisawa, Manu Buffara, Mauro Colagreco, Pía León, Elena Reygadas, Trine Hahnemann, Thitid Tassanakajohn, Josh Niland, Michel Bras eta Narda Lepes. Horietaz gainera, patronatukideak ere bertaratu dira: Elena Arzak, Diego Guerrero, Eneko Atxa, Karlos Arguiñano, Martín Berasategui, Pedro Subijana eta Hilario Arbelaitz. Parte-hartzaileek laborategiak, prototipoak egiteko sukaldeak, coworking-guneak eta eraikineko jatetxea bisitatuko dituzte.

“GOe mugarri bat da Basque Culinary Centerrentzat eta sektore gastronomiko osoarentzat: ekosistema bizi bat da, eta, han, herritarrekin elkartzen dira berrikuntza, ikerketa eta prestakuntza, guztiok elkarrekin aztertzeko etorkizuneko gastronomiaren erronkak eta aukerak. GOe zabalduta, ez dugu ireki eraikin bat, baizik eta jakintza, sormen eta lankidetzarako espazio bat, etorkizun osasungarriagoa, jasangarriagoa eta goxoagoa lortzen laguntzeko”, adierazi du Joxe Mari Aizega Basque Culinary Centerren zuzendari nagusiak.

GOe euskal erakundeen, Eusko Jaurlaritza, Gipuzkoako Foru Aldundia eta Donostiako Udalaren, laguntza partekatuarekin sortu da. Imanol Pradales lehendakariak GOe-k jasangarritasunean edo elikagaien segurtasunean konprometitutako gastronomia lortzeko bidean duen garrantzia azpimarratu du: “GOe herri apustu handi bat bezala jaio da. Zentroak ikuspegi integrala emango du, produktuaren kalitatea, giza kapitala, prozesuen berrikuntza eta digitalizazioa uztartuko dituena. Ezin dugu ahaztu euskal gastronomia eta elikadura sektorea gure ekonomiaren motor estrategikoetako bat dela, BPGaren %10eko ekarpena egiten duena eta 133.000 lanpostu inguru sortzen dituena”.

 

DAY 1 — Joeren laborategi bizia

Nazioarteko adituek, ikertzaileek eta startupek zenbait tailer eskaini dituzte, GOe-ren lan-ildo nagusiak jorratzen dituztenak, hala nola mizelioan oinarritutako proteina berriak (Alessandra Massa Basque Culinary Centerreko doktoregaiarekin eta Esencia Foods startuparekin) eta hartzidura berrikuntza-motor gisa (Cipriano Carrero kimikari eta Elikagaien Hartzidura Masterreko koordinatzailearekin eta Eneko Izcue irakasle eta hartzidura, entzima eta antzinako tekniketako adituarekin).

Era berean, parte-hartzaileek negozio-proposamen operatiboak aztertu ahal izan dituzte, hala nola Zero Food Waste (Londresko SILO Restaurant jatetxeko Ryan Walkerrekin), tradizioa eta abangoardia lotzen dituzten esperientziak (Peruko MATER) eta tokiko ekoizle gazteak: Balerdipeko Erleak, Iztueta Elkartea, Mugarrieta, Mendialdeko Ogia eta Kortaria gaztandegia, besteak beste.

Mugarri nabarmenen artean, murgiltze-esperientziak egin dituzte; esate baterako, El Celler de Can Rocaren zerbitzura egindako hurbilketa bat, etorkizuna mokadu hartzitu bakar batean “probatzeko” aukera eman duten erakustaldi sentsorialak, eta teknologiari, adimen artifizialari eta jatetxeei aplikatutako digitalizazioaren gaineko tailerrak (GOe Tech Centerreko Erich Eichstetter-ekin eta Mimcook, Velada eta Delicia.ai aplikazioekin). Horretaz gainera, alga eta izozki funtzionalekin esperimentatzeko espazioak ere izan dira (Nahuel Pazos, GOe Tech Centerreko chef ikertzailea, eta Anaut Frantz, Algaloopen sortzaile eta zuzendari nagusia), NoLo kultura (Guadalupe Monserrat, GOe Tech Centerreko ikertzailea, eta Esther Merino, edarietan aditua), Clean Labela (Jonathan Pommerenk, GOe Tech Centerreko chef ikertzailea, eta Leyre Urtasun, CNTAko kidea) eta bizitza-luzeraren iraultza (Javier Campión GOe Tech Centerreko ikertzailea, eta Eterna DX startupa).

Egun osoko unerik nabarmenetako bat BIGen sortzaile Bjarke Ingelsen esku-hartzea izan da, eraikinaren sorkuntzari eta kontzeptualizazioari buruzko ikuspegia partekatu baitu. Arratsaldean, Bjarkek bisita gidatu bat eskaini du agintarientzat eta Basque Culinary Centerren Patronatuarentzat. Bertaratu direnak laborategietan, prototipatze-sukaldeetan, coworking-eremuetan eta eraikineko jatetxean ibili dira, eta, amaitzeko, koktel bat eskaini diete, iritziak trukatzeko eta etapa berri honen hasiera ospatzeko.

Pertsonak, ingurunea eta jarduera lotzen dituen eraikin bat

Danimarkako BIG estudioak irabazi zuen arkitektura-lehiaketa, eta 2023ko azaroan hasi ziren lanak. GOe-k frogatu du posible dela bizi-kalitatea hobetzen duten, hiri-ekosistemak indartzen dituzten eta pertsonak ingurunearekin konektatzen dituzten eremu erresilienteak eraikitzea. Eraikinaren arkitektura paisaiarekiko errespetuan eta jasangarritasunean oinarriturik sortua da, eta ederki gorpuztu du naturaren, gastronomiaren eta berrikuntzaren arteko etengabeko elkarrizketa. BIG estudioa diseinu-arkitekto gisa aritu da, eta BAT etxeak jardun du arkitekto exekutibo lanetan. Eraikina Amenabar eraikuntza-enpresak altxatu du. 

Lur Paisajistak etxeak gauzatu du proiektu paisajistikoa, Donostiako Udalaren Parke eta Lorategi Zerbitzuarekin koordinatuta, eta hirian integratutako ekosistema natural bihurtu du GOe. 3.600 m²-ko berdeguneak ditu —1.329 m² estalkian eta 2.271 m² urbanizazio osagarrian—, eta korridore ekologiko bat osatzen du: indartu egiten ditu, batetik, Gros auzoaren konektibitate berdea eta, bestetik, Nafarroa etorbideak Azpiegitura Berdearen Planaren eta BOTANIKA Zuhaitzen Plan Zuzentzailearen barnean duen zeregina.

Landare-estalkiak sistema bizi gisa funtzionatzen du: isolamendu termikoa eta akustikoa hobetzen ditu, euri-ura atxikitzen du eta bero-uhartearen efektua murrizten laguntzen du. Guztiak ureztatze-sistema pasibo eta jasangarri bat du, Drenatura euskal enpresarekin batera diseinatua. Gainera, urbanizazio osagarriko berdeguneek drainatze jasangarrirako eta landare-jarraitutasunerako soluzioak eskaintzen dituzte, txorko jarraituen bidez. Horrek areagotu egiten du lurzoruaren iragazkortasuna, eta uraren kudeaketa naturala ahalbidetzen.

Proiektuak 51 espezie biltzen ditu —landare bizikorrak, zuhaixkak eta zuhaitzak—, 7.500 unitatetan banatuta. Emaitza gisa lortu duten eraikina ederki bizi da ingurunean, eta, gainera, areagotu egiten du. GOe hiriaren eta naturaren arteko konektore berde bat da: jasangarritasuna, biodibertsitatea eta ongizatea integratzen ditu, eta azpiegitura hori, arkitektura hutsa gainditurik, hiri-eraldaketarako motor bilakatzen da. 

 

GOe zenbakitan

2030ean proeiktatuko diren jarduera-adierazleen artean, GOe-n emandako 7 master berri nabarmentzen dira, eta baita urtean zehar izango diren 300 bat ikasleak. Horietatik % 60 nazioartekoak izango dira. 30 tesi izango dira abian, eta 2025-2030 artean 10 tesi defendatuta izango dira.

30 startup inguru sortu  eta/edo inkubatu nahi dira, eta 150 startup bizkortze prozesuan izan, GOe-n bizi diren enpresa, ekintzaile eta kanpoko ikertzaileen kopurua 170 izanik.

Zentro teknologikoa: Kalkuluen arabera, GOe Tech Center-ek urtean 80 proiektu baino gehiago garatuko ditu enpresekin, eta, urtero, Europako 10 bat proiektutan parte hartuko du.
 

Berrikuntza gastronomikoa bultzatzen duen lankidetza-sare bat

Erakunde eta enpresa pribatuen arteko lankidetza funtsezko zutabea izan da Basque Culinary Center garatzeko. GOe – Gastronomy Open Ecosystemek badu babesik ere proiektu aitzindari eta eraldatzaile honetan —ezin bestela izan—, berrikuntza gastronomikoaren nazioarteko epizentroa izateko sortua baita.

GOe-ren inaugurazioak ospe handiko zenbait markaren babesa du. Haien artean ageri dira COVAP, Fagor Professional, Mahou San Miguel, Martiko, Arcos, Aquanaria, Belcolade eta Basque Wine. Etxe horien ekarpena erabakigarria izan da mugarri garrantzitsu hori ahalbidetzeko.

GOe aukera paregabea da jasangarritasunean, osasunena, digitalizazioan, berrikuntza sentsorialena, ekintzailetzan eta beste zenbait arlo estrategikotan sinergiak sortzeko, ekimenak bultzatzeko eta proiektuak garatzeko, 360º-ko ikuspegi integraletik beti.

Era berean, GOe-k ongietorria egiten die bere komunitate eta aliatu-sarean elkarturiko bidelagun berriei. Proiektu honekin bat egin duten kideen artean ageri dira Mahou San Miguel, Eroski, Martiko, COVAP, Fagor Professional, AgroBank, Ikea, Easo Motor, Lavazza, Iberia, Salva, Lacor, Enea, Araven, eta  Alki.

 

GOe, berrikuntza- eta ezagutza-ekosistema ireki bat

Hauek dira GOe osatzen duten guneak: ikerketa eta prestakuntzarako 8 sukalde, 10 laborategi, 1000m2 baino gehiagoko 2 coworking espazio, enpresentzako espazioak, erabilera anitzeko ikasgelak eta sukaldeak, 200 pertson baino gehiagorentzako edukiera duen auditorioa, jatetxe bat, kafetegi bat eta 1.200 m2 inguru herritarrentzako espazioekin, non tailerrak, hitzaldiak, konferentziak eta abar egingo diren. Ekosistema ireki bat, non herritarrek parte hartu, ikasi eta bertatik bertara esperimentatu dezaketen, gastronomia maila globalean birdefinitzen ari diren joerak eta proiektuak.

GOe-Gastronomy Open Ecosystem Basque Culinary Center buru duen proiektu estrategiko bat da, gastronomia ikuspegi global batetik birpentsatzen duena. Nazioarteko hub gisa sortu da, eta prestakuntza aurreratua, ikerketa zientifikoa, ekintzailetza, teknologia aplikatua eta herritarrentzako jarduerak biltzen ditu.

Nazioartean erreferentziazkoak diren programak emango dira, hala nola Gastronomic Sciences Unibertsitate Masterra, Food Fermentation Unibertsitate Masterra eta Food Design Masterra, eta, haiekin batera, tailerrak, workshopak eta hitzaldiak emango dira hainbat publikorentzat, sektoreko profesionaletatik hasi eta heldu eta haurretaraino.

GOe Tech Center gastronomiako zentro teknologikoa izango da berrikuntzaren eta ikerketaren motorra, eta tokian bertan zein nazioartean jardungo du lanean. Jorratuko dituen ardatzen artean, nabarmentzekoak dira sukaldaritzako berrikuntza, osasuna, jasangarritasuna, digitalizazioa, analisi sentsoriala, eraldaketa digitala eta identitate gastronomikoa.

Ekintzailetza da ekosistemaren beste ardatz nagusi bat. GOe-k inkubazio- eta azelerazio-programak, egoitzak, mentoretza espezializatua eta finantza-laguntza eskaintzen dizkie startupei eta ekintzaileei. On The Road nazioarteko lehiaketaren moduko ekimenek ekosistemaren proiekzio globala indartzen dute, startup, ikertzaile, chef eta inbertitzaileen arteko lankidetza sustatuz, etorkizuneko gastronomia eraikitzeko.

Gainera, GOe-k jatetxea, kafetegia eta jendearentzat irekitako topaguneak ditu, ekosistema ireki moduan, non herritarrek parte har dezaketen, ikas dezaketen eta gastronomia maila globalean birdefinitzen ari diren joerak eta proiektuak zuzenean esperimentatu ditzaketen.